Trong đó, trái cây chiếm vị trí chủ lực với tỷ trọng trên 70%. Dự báo XK trái cây sẽ còn tăng trưởng mạnh trong thời gian tới.
Hào hứng
Chúng tôi có mặt tại huyện Chợ Gạo (Tiền Giang), vùng chuyên canh thanh long có diện tích vô cùng rộng lớn với hàng ngàn ha. Thời điểm này các nhà vườn trồng thanh long đang bước vào mùa xông đèn (trái vụ) nhằm chuẩn bị phục vụ cho dịp lễ tết và xuất khẩu.
Khi trời chập choạng tối cũng là lúc các vườn thanh long xông đèn ở vùng chuyên canh Chợ Gạo và khu vực thị trấn Tầm Vu (Châu Thành, Long An) kế bên lại đồng loạt bừng sáng.
Thanh long vào mùa xông đèn
Nông dân Phạm Văn Quới, xã Thanh Bình (huyện Chợ Gạo) dẫn chúng tôi len lỏi qua những vườn thanh long đang xông đèn rồi cho biết, từ 1,2ha đất trồng lúa kém hiệu quả kinh tế, gia đình ông đã mạnh dạn chuyển sang trồng thanh long. Nhờ biết cách chăm sóc, xử lý đúng kỹ thuật nên thanh long đạt chất lượng mẫu mã xuất khẩu, bán được giá cao. Mỗi ha thanh long, bình quân cho gia đình ông thu lãi trên 300 triệu đồng/năm.
“Do bà con chúng tôi đầu tư sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP nên bán rất thuận lợi và được giá cao. Từ khi chuyển lúa qua trồng thanh long, không riêng gia đình tôi, mà bà con trong xã này đều giàu lên từ cây trồng này, ai cũng xây được nhà to nên lúc nào cũng vui như tết", ông Quới tâm sự.
Cũng từ cây thanh long mang lại hiệu quả kinh tế cao, đến nay đời sống của người dân thị trấn Tầm Vu, Châu Thành (Long An), phất lên nhanh, rất sung túc. Các tuyến đường chính, ngõ hẻm dẫn vào thôn ấp nay đã được nâng cấp đổ nhựa, bê tông hóa đến tận vườn thanh long rộng thênh thang sạch sẽ. Theo các chủ vườn thanh long ở đây, năm nay mặt hàng thanh long bán cho các DN thu mua XK khá ổn định với giá từ 5.000 – 7.000 đồng/kg (ruột trắng), cuối năm còn tăng lên 12.000 - 13.000 đ/kg (tùy loại).
Ông Nguyễn Văn Hôn, cán bộ thị trấn Tầm Vu, phấn khởi bộc bạch, từ khi thanh long được xuất sang các thị trường “khó tính” như Mỹ, Nhật… khiến mặt hàng này bán được giá cao hơn so với trước đó, bà con rất vui, yên tâm đầu tư thâm canh và mở rộng diện tích vườn. Đặc biệt, nhiều thị trường tiềm năng mới mở ra, khiến trái thanh long của ta càng thêm nhiều “cửa xuất” sẽ giúp bà con nâng cao thu nhập.
Còn tại vùng bưởi da xanh trên địa bàn tỉnh Tiền Giang những ngày gần đây nhà vườn cũng vô cùng phấn khởi do giá bưởi da xanh tăng cao từng ngày. Hiện bưởi da xanh tại vườn được thương lái thu mua với giá 35.000 - 55.000 đồng/kg, tăng từ 20.000 - 25.000 đồng/kg so với đầu tháng 9/2016.
Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh cùng đoàn công tác khảo sát mô hình bưởi da xanh tiêu biểu
Đồng thời, thương lái đến tận vườn đặt mua để xuất khẩu với giá cao ổn định khiến bà con rất yên tâm đầu tư thâm canh để tăng năng suất và chất lượng. Với mức giá như hiện nay, nông dân trồng bưởi sẽ có thu nhập mỗi năm trên 450 triệu đồng/ha.
Vườn bưởi da xanh công nghệ cao của gia đình ông Phan Văn Dẫu, ấp Nhân Hòa, xã Tây Hòa, huyện Trảng Bom (Đồng Nai), là mô hình tiêu biểu, được Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh cùng đoàn công tác của Bộ đến khảo sát thực tế sản phẩm bưởi chất lượng cao để phổ biến nhân rộng.
Ông Dẫu hào hứng cho hay, giá bưởi da xanh có thời điểm lên đến 70.000 đ/kg, giá trị đạt trên 1 tỷ đồng/ha, sau khi trừ chi phí còn thu lời từ 600 - 700 triệu/ha. Từ nay đến cuối năm giá bưởi da xanh có khả năng tiếp tục tăng cao do bước vào thời điểm cận Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán, nhu cầu thị trường tiêu thụ rất mạnh. Đồng thời, các DN cũng tăng cường đặt hàng thu mua bưởi với số lượng lớn vào dịp cuối năm để xuất khẩu khiến giá bưởi sẽ còn cao hơn.
Tập trung ứng dụng tiến bộ kỹ thuật
Chính vì trồng thanh long cho hiệu quả kinh tế cao nên diện tích cây trồng này ở huyện Chợ Gạo đang tăng nhanh. Nông dân của HTX thanh long Chợ Gạo đẩy mạnh việc áp dụng SX thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP trên diện tích khoảng 30ha. Nhiều tiến bộ KH-CN được bà con ứng dụng trong quá trình trồng và chăm sóc thanh long, như công nghệ chiếu sáng bằng đèn Led tiết kiệm năng lượng, các giải pháp thâm canh tiên tiến… Nhờ trồng thanh long sạch đáp ứng tốt cho nhu cầu XK nên thu nhập của xã viên HTX được nâng lên đáng kể.
Nông dân trồng thanh long phấn khởi bước vào vụ xông đèn
Ông Phạm Hồng Ửng - GĐ HTX thanh long Chợ Gạo, phấn khởi tâm sự: “Nếu như trước đây thanh long chỉ được xem là cây xóa đói giảm nghèo thì hiện nay đã trở thành cây làm giàu của nhiều nông hộ”.
HTX có 22 thành viên. Bà con đang triển khai mô hình sản xuất sạch bằng cách bón phân hữu cơ, phân chuồng, áp dụng tuân thủ nghiêm túc theo các quy trình sản xuất an toàn, góp phần nâng cao chất lượng trái thanh long, tăng lợi nhuận. Mô hình đang được bà con đầu tư nhân rộng.
Gặp PV, ông Đoàn Trung Ngọc (chủ vườn thanh long ruột đỏ 8ha), ấp Hưng Bình, xã Hưng Thịnh, huyện Trảng Bom, phấn khởi khoe: “Thời điểm này gia đình tôi đã bắt đầu xông đèn thanh long trái vụ rồi, chỉ khoảng 10 ngày nữa là thu hoạch. Tuy nhiên, vườn thanh long tôi không xử lý hết mà phải chia ra thành nhiều đợt để đủ lượng điện xông và khi cây ra bông trái mình còn chăm sóc, quản lý phân thuốc chặt chẽ mới cho hiệu quả cao”. Theo ông Ngọc, về đầu ra sản phẩm, ông đã liên kết được với DN ở Bình Thuận để xuất khẩu thanh long sang thị trường Trung Quốc. Đồng thời, mới đây ông còn ký hợp đồng với một số DN ở TP.HCM đưa thanh long vào thị trường châu Âu, với giá bán ổn định 40.000 đồng/kg.
Vào thời điểm thanh long chín rộ, hàng đoàn xe lớn, xe nhỏ, tấp nập ra vào vận chuyển thanh long của Tổ hợp tác thanh long ruột đỏ xã Hưng Thịnh đưa đi tiêu thụ. Mùa thu hoạch năm nay, ngoài thị trường xuất khẩu truyền thống là Trung Quốc, sản phẩm thanh long của các HTX còn đóng gói xuất sang châu Âu.
Liên kết sản xuất, tiêu thụ
Từ trung tâm TP Tân An (Long An), dọc theo tỉnh lộ 827 về thị trấn Tầm Vu, hai bên đường đỏ rực màu quả thanh long đang vào vụ thu hoạch xen lẫn những ngôi nhà cao tầng mới xây dựng.
Được thành lập cách đây 5 năm với 13 xã viên, HTX thanh long Tầm Vu (huyện Châu Thành, Long An) hiện có 70 thành viên liên kết cùng đưa trái thanh long của địa phương có mặt tại nhiều nước như Mỹ, Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Singapore…
Ngay khi thành lập, HTX đã đi vào SX theo quy trình VietGAP và GlobalGAP. Vì thế, sản phẩm thanh long của HTX đã được DN bao tiêu với giá cao, năng suất cũng tăng hơn những năm trước.
Thanh long được nhiều thị trường ưa chuộng
Ông Trương Quang An, GĐ HTX, cho biết: “Để XK được sang các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật, Pháp..., HTX chúng tôi đã đầu tư xây dựng kho lạnh bảo quản thanh long sau thu hoạch. Đồng thời, tiếp tục kêu gọi xã viên đầu tư theo mô hình sản xuất sạch, thay thế nguồn giống cũ bằng nguồn giống mới tốt hơn, chất lượng thơm ngon và đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm phục vụ tốt cho xuất khẩu”.
Để nâng cao chất lượng trái thanh long, Cty TNHH Long Việt (huyện Chợ Gạo) đã mạnh dạn đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu, sản xuất thanh long sạch với quy mô 30ha. Ngoài ra, công ty còn phối hợp với Sở KH-CN Tiền Giang triển khai dự án 100ha thanh long ứng dụng công nghệ cao theo tiêu chuẩn GlobalGAP; đồng thời ký hợp đồng tiêu thụ với giá cao hơn thị trường 10%. Ngoài ra, công ty hỗ trợ xây dựng nhà sơ chế đóng gói theo tiêu chuẩn GlobalGAP, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Ông Nguyễn Hữu Tâm, Cty Cổ phần Phước Hưng Thịnh Phát (Bến Tre), phấn khởi chia sẻ: “Hiện công ty chúng tôi đang khởi động chương trình liên kết SX và tiêu thụ dừa tươi và chôm chôm qua thị trường Mỹ. Do đơn đặt hàng xuất khẩu với số lượng lớn cho nên chúng tôi phải tăng cường củng cố vùng nguyên liệu nhằm đáp ứng đủ cho nhu cầu tiêu thụ. Không chỉ riêng trong tỉnh Bến Tre, chúng tôi còn liên kết mở rộng vùng nguyên liệu sang các địa phương khác để thiết lập thêm nguồn hàng xuất khẩu”.
Thực tế tại các tỉnh phía Nam hiện có rất nhiều nhà vườn, tổ hợp tác, HTX mạnh dạn đầu tư thâm canh và liên kết sản xuất trái cây sạch theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP, nhằm đạt chất lượng, kích cỡ và mẫu mã để phục vụ xuất khẩu với giá trị cao.